Narratus is verhaal in het Latijn. Ieder mens heeft zijn of haar persoonlijke levensverhalen. Ze komen tot stand in een dialoog die je met jezelf voert, in interactie met anderen en ze worden beïnvloed door ontwikkelingen in de omgeving. Door de tijd heen wordt je verhaal gekleurd door nieuwe ervaringen en dus ontstaat een nieuwe versie. Zo bezien wordt de werkelijkheid niet objectief maar subjectief beleefd. Ieder heeft immers een ander verhaal van de gebeurtenis. Bovendien kan het best zijn dat een persoon op het ene moment een negatief verhaal heeft bij een spannende gebeurtenis terwijl het vijf jaar later positief terugkijkt op dat moment en dus het verhaal een positieve wending heeft gegeven. Soms is het verhaal van iemand zo negatief dat het hem belemmert in het hier en nu.
Veel mensen geloven dat de problemen in hun leven een weerspiegeling zijn van hun identiteit. In de huidige ‘ik’-maatschappij waarin het individu ogenschijnlijk volledige zelfbeschikking heeft, wordt alles aan het individu toegeschreven. Als het individu problemen heeft dan is dus al heel snel de conclusie dat het individu het probleem is. Als je systemisch naar het probleem kijkt dan bekijk je het vanuit het grotere geheel. De narratieve methodiek is stroming binnen de systeemtherapie. Vanuit het systeem bezien is niet het individu het probleem. Het probleem is het probleem en dat wordt vaak door verschillende factoren veroorzaakt. Wat ook kenmerkend voor de systemische benadering is, is dat tijd door elkaar loopt. Het hier en nu is verbonden met het verleden en de toekomst. Zo kan het dat dingen uit het verleden in het hier en nu nog voor problemen zorgen.
In de narratieve coaching werk je met de verhalen van mensen. Je geeft ze de mogelijkheid hun verhaal te vertellen. Net als in andere vormen van systeemtherapie, is in de narratieve stroming niet de mens maar het probleem het probleem. Om dit te benadrukken in het verhaal wordt bij de narratieve coaching o.a. gebruik gemaakt van externalisatie. Stel dat iemand zegt “Ik ben depressief” dan zal een narratief coach niet vragen “vertel eens wanneer ben je depressief?” Hiermee is de klacht namelijk één met de client. Hij zal eerder vragen: “vertel eens wanneer die depressiviteit je lastig komt vallen?” Daarmee is de depressiviteit een entiteit geworden buiten het individu, die het individu komt lastigvallen. Je kunt al pratend problemen externaliseren, maar je kunt ze ook een gezicht geven door ze te laten tekenen of bouwen. Ik doe dat door gebruik te maken van Lego.
Een andere methodiek die ik gebruik die uit de narratieve/systemische benadering komt is dat ik werk met (familie)opstellingen. Ook hierbij gebruik ik Lego, in het bijzonder Duplo-poppetjes. Deze methodiek staat ook bekend onder de term ‘een taal erbij’.
Iedereen is onderdeel van verschillende systemen. Sommige kies je vrijwillig en sommige (het gezin bijvoorbeeld) word je aan toegewezen. Systemen hebben ongeschreven wetten, normen en oerkrachten. Als je te veel afwijkt van deze ongeschreven regels dan voel je je schuldig, maar als je je te veel aanpast aan de regels dan leef je wellicht te weinig vanuit je echte ik en voel je je ook ongelukkig. Omdat hoogbegaafden meer afwijken van gemiddeld, is het goed mogelijk dat ze ook meer problemen ondervinden in de systemen waar ze onderdeel van zijn. Afhankelijk van de coachvraag kan het dus nuttig zijn om het gehele systeem in beeld te brengen.